Van data tot dialoog: zo werkt Brabant aan toekomstbestendige zorg

In Midden- en West-Brabant zetten zorgorganisaties flinke stappen richting datagedreven werken. Vanuit het samenwerkingsverband Anders Werken in de Zorg (AWIZ) zijn inmiddels 23 VVT-organisaties betrokken bij een regionale aanpak rond datamanagement. Een van de koplopers is Thebe, een grote organisatie voor verpleging, verzorging en thuiszorg. Manager Informatiemanagement en Zorgtechnologie Erwin van Boxtel en regionaal programmamanager bij AWIZ, Maud van Riel, vertellen over de aanpak, de ambities én de hobbels onderweg.

Samenwerking in Brabant

De samenwerking in Brabant begon met gezamenlijke innovatieprojecten rond zorgtechnologie. Inmiddels is het fundament verbreed. “We doen dit om datagedreven leren en verbeteren mogelijk te maken,” zegt Maud. “En ook om administratieve lasten te verlagen. Uiteindelijk draagt dit bij aan betere zorg én efficiëntere organisaties.”

Maud is verantwoordelijk voor de programmacoördinatie en de regionale datawerkplaats, waar organisaties gefaseerd bij aansluiten. “We zijn gestart met koplopers zoals Thebe, die meedenken over de opzet. Elk kwartaal sluiten nieuwe partijen aan. In 2026 willen we met alle 23 VVT-organisaties samenwerken in een lerend netwerk.”

KIK-V als vliegwiel

Een van de middelen die in Brabant wordt ingezet is KIK-V. “Voor mij is KIK-V niet het doel, maar het startpunt,” zegt Erwin. “Het helpt om structuur te geven aan waar we met elkaar naartoe willen: een lerende organisatie worden. KIK-V biedt ons de taal en techniek om beweging te krijgen.”

Hij begeleidt het project binnen Thebe. “Dat betekent niet dat ik alles zelf doe,” zegt hij. “Maar ik voel me wel verantwoordelijk, dus stimuleer ik dat we bijvoorbeeld onze informatiehuishouding op orde brengen.”

Geen project, maar een beweging

Erwin is duidelijk: “Datagedreven werken is een beweging die alles raakt, van techniek tot cultuur. Bestuurders moeten leren samenwerken, soms een stukje autonomie loslaten. Intern moeten we echt bouwen aan het fundament, zoals datakwaliteit en informatieveiligheid.” Maud vult aan: “Dat doen we samen. We hebben afgesproken dat koplopers ideeën ontwikkelen die anderen overnemen. Niet alles hoeft opnieuw uitgevonden te worden. Dat versnelt het proces én versterkt het vertrouwen.”

Wat levert het op?

Hoewel de eerste gegevensuitwisseling nog gepland staat voor later dit jaar, ziet Erwin dat het onderwerp KIK-V binnen Thebe is gaan leven. “Functioneel beheerders worden zich bewust van hoe applicaties zijn ingericht. We brengen letterlijk in kaart welke data we hebben en hoe betrouwbaar die zijn.”

De datawerkplaats richt zich op secundair datagebruik: data inzetten voor verantwoording, onderzoek of innovatie. “We delen geen ruwe datasets met elkaar,” legt Maud uit. “Het datastation levert alleen antwoorden, gestandaardiseerd en veilig omdat de data bij de bron blijft. Alleen het antwoord wordt via het datastation geleverd en wordt uitgewisseld na toestemming door de organisatie.”

Vooruitkijken

De ambities voor het komende jaar zijn concreet. Maud: “We willen een werkende datawerkplaats met een solide governance. Met ten minste één succesvolle gegevensuitwisseling én de eerste zorginhoudelijke vraag die we samen willen beantwoorden.”

Erwin hoopt dat het datastation ook breder ingezet kan worden. “Bijvoorbeeld voor andere regionale initiatieven. Zodat we niet steeds iets nieuws hoeven te bouwen, maar slimmer kunnen  samenwerken.”

De kracht van Brabant

Volgens beiden is de Brabantse voorsprong vooral het resultaat van jarenlange samenwerking. “We hadden al een regionale overlegstructuur,” zegt Maud. “Daarop konden we verder bouwen. We doen dit niet omdat het makkelijk is, maar omdat het nodig is.”               

Hun oproep aan andere regio’s is simpel: begin gewoon. “Er is geen perfect moment,” zegt Maud. “Maar als je wacht tot alles geregeld is, ben je te laat. Vertrouw op de kracht van samenwerking en durf de eerste stap te zetten.” “Verwacht ook geen directe winst in euro’s,” zegt Erwin. “Dit is een investering in de toekomst van de zorg. En dat doe je samen en KIK-V helpt ons die beweging te maken.”