ActiZ: duidelijkheid, orde en deelgemak met KIK-V

ActiZ, de branchevereniging van zorgorganisaties in de ouderenzorg, ziet KIK-V als een belangrijke werkwijze om gegevensuitwisseling eenvoudiger en waardevoller te maken. In het recent gepubliceerde whitepaper Met KIK-V van datadoolhof naar gestroomlijnde gegevensuitwisseling schetst ActiZ een toekomst waarin gegevensuitwisseling niet langer voelt als een last, maar als een structureel hulpmiddel voor zorgorganisaties om verantwoording eenvoudiger te maken en de organisatie zelf sterker te positioneren.

Een sector onder druk

Van roosters en HR-gegevens tot verzuimcijfers en kwaliteitsindicatoren: digitalisering zorgt ervoor dat er binnen de zorg steeds meer data beschikbaar komt. Die gegevens zijn waardevol, maar de praktijk laat zien dat organisaties vaak verdwalen in een ‘datadoolhof’ waarin definities uiteenlopen en informatie verspreid staat over tientallen systemen.

Daardoor is het lastig om cijfers goed te vergelijken en verantwoordingsvragen eenduidig te beantwoorden. Volgens ActiZ is samenwerking daarom essentieel. Alleen door gezamenlijke afspraken te maken over definities, uitwisseling en beveiliging kan data betrouwbaar en vergelijkbaar worden.

Duidelijkheid aan de voorkant

KIK-V helpt die afspraken te borgen en maakt gegevensuitwisseling voorspelbaar en schaalbaar, stelt ActiZ in het whitepaper. Allereerst geeft KIK-V duidelijkheid aan de voorkant. Zorgaanbieders weten beter waar ze aan toe zijn, omdat landelijke afspraken de uitvragen volgens vaste patronen laten verlopen. In het zogenoemde matchingsproces wordt nauwkeurig bekeken of een vraag nodig is, of de beschikbare brongegevens bruikbaar zijn en of de definitie eenduidig is. Dit proces helpt dus om uitvragen terug te brengen tot de essentie en dubbelingen te schrappen.

Een concreet voorbeeld is de uitvraag van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ). Waar ooit dertig indicatoren werden opgevraagd, zijn dat er tegenwoordig nog zeven. Door afspraken aan de voorkant te maken, voorkomen we overlap en wordt de uitvraag voorspelbaarder.

Orde van binnen

Daarnaast ontstaat er meer interne orde: organisaties krijgen beter zicht op hun informatiehuishouding, maken definities eenduidig en kunnen hun data veilig beheren. Die orde ontstaat doordat organisaties met dezelfde bouwstenen werken. Zo is bijvoorbeeld afgesproken dat één FTE gelijkstaat aan 36 uur (volgens de cao) en wie precies onder ‘zorgmedewerkers’ valt. Zulke afspraken lijken klein, maar voorkomen discussies en maken het mogelijk dat iedereen met dezelfde cijfers rekent.

Vergroot afbeelding
Beeld: ©Esmée Woudsma
Foto van de sessie die ActiZ gaf tijdens de bijeenkomst 'Doe mee met KIK-V | Editie 2025'

Deelgemak naar buiten

Tot slot zorgt aansluiten bij KIK-V voor deelgemak naar buiten: gegevens die eenmaal goed zijn ingericht, kunnen veilig en eenvoudig worden uitgewisseld met toezichthouders, zorgkantoren of onderzoeksinstellingen. Daarmee wordt de administratieve last kleiner.

Sterkere informatiepositie

Die winst beperkt zich niet tot de externe kant. Wie de bouwstenen eenmaal op orde heeft, kan dezelfde data gebruiken voor eigen BI-tools en dashboards. De secundaire data – zoals cijfers over inzet, personeel of kwaliteit – zijn ook te gebruiken voor benchmarking, bedrijfsvoering, strategische keuzes en regionale samenwerking. Zo ontstaat meer inzicht in hoe locaties zich ontwikkelen of hoe het verzuim zich verhoudt tot de sector. Met deze zogenoemde ‘bijvangst’ verschuift KIK-V van een instrument voor het efficiënt uitwisselen van data naar een instrument waarmee een organisatie kan leren en sterker kan worden.

Datareadiness

ActiZ beschouwt KIK-V als een fundament dat organisaties helpt om met toekomstige eisen om te gaan. Niet alleen omdat het een praktische oplossing biedt voor versnipperde uitvragen, maar ook omdat het uitgroeit tot een bredere standaard die organisaties helpt te bouwen aan data-readiness, waarbij data kwalitatief goed, veilig en breed uitwisselbaar is.

ActiZ speelt binnen KIK-V ook een rol als belangenbehartiger van zorgorganisaties. Door signalen van leden over knelpunten rond uitvragen in te brengen in de ketenraad* worden ze niet alleen gesignaleerd, maar ook in de praktijk opgepakt.

**Kijk in de alfabetische begrippenlijst voor toelichting.