Veelgestelde vragen

Partijen die de directe zorg leveren of ontvangen in de langdurige zorg:

• Patiëntenfederatie Nederland;
• Zorgaanbieders in de verpleeghuiszorg;
• ActiZ en andere brancheorganisaties van aanbieders.

Partijen die een publieke taak uitvoeren rondom de kwaliteit van langdurige zorg:

• Zorgkantoren en Zorgverzekeraars Nederland (ZN);

• Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ);
• Nederlandse Zorgautoriteit (NZa);
• Ministerie van VWS;
• Zorginstituut Nederland.

Softwareleveranciers van o.a:

• Elektronische cliëntendossiers;
• HR-systemen;
• Datastations;
• Gebruikersondersteuning.

Op dit moment is KIK-V niet verplicht. Wel is werken volgens de KIK-V werkwijze de bindende standaard (de norm) binnen de VVT-sector.  Met de ondertekening van het convenant in 2021, bezegelden de informatie-vragende partijen de afspraken die zij in het Programma KIK-V hebben gemaakt en committeren zij zich eraan KIK-V de norm te maken binnen de VVT-sector. Daarnaast wordt ook in het implementatieplan van het Generiek Kompas ‘Samenwerken aan kwaliteit van bestaan’ naar KIK-V verwezen als bindende standaard binnen de VVT-sector: Alle informatievragen die door informatie-vragende partijen gesteld worden aan zorgaanbieders gaan via de procedures die vastgelegd zijn in de afsprakenset KIK-V en bijbehorende uitwisselprofielen.

Waarom dan toch starten met KIK-V?

Het Programma KIK-V is een stap voorwaarts naar toekomstbestendige zorg. De KIK-V werkwijze zorgt voor betere en efficiëntere informatievoorziening, gestroomlijnde processen, vergelijkbare data, werken naar databeschikbaarheid en minder administratieve lasten.  Ook sluit KIK-V aan bij landelijke ontwikkelingen om meer datagedreven te werken.

Met de vervanging van het Kwaliteitskader Verpleeghuiszorg door het Kwaliteitskompas per 1 juli 2024, verandert de werkwijze voor het aanleveren van kwaliteitsinformatie aan het Zorginstituut. Het nieuwe Kwaliteitskompas, opgenomen in het Register, richt zich op vijf bouwstenen die kwaliteit in de verpleeghuiszorg, wijkverpleging en thuiszorg ondersteunen. In plaats van indicatoren worden vanaf 2025 een vormvrij ‘kwaliteitsbeeld’ en cijfers over cliëntervaringen aangeleverd.

Als je in het verleden kwaliteitsindicatoren via KIK-V hebt aangeleverd en een datastation hebt, kan KIK-V helpen bij de cijfermatige onderbouwing van de reflectie in het kwaliteitsbeeld. Vanuit KIK-V zijn er namelijk voorbeeldberekeningen beschikbaar die (her)gebruik maken van de gegevens die beschikbaar zijn in het datastation. De handreiking voor het kwaliteitsbeeld is hierop aangevuld.

Mocht je hiervan gebruik willen maken dan adviseren we je contact op te nemen met jouw DaaS-leverancier of met de implementatieadviseur van KIK-V. Daarnaast kunnen de voorbeeldberekeningen ook gebruikt worden voor je eigen interne sturing.

KIK-V wordt actief betrokken bij de verdere uitwerking van het Kompas. KIK-V sluit in een adviserende rol aan bij de Kompasraad.

Op dit moment focust de KIK-V werkwijze zich op de verpleeghuiszorg. Om na te gaan of de KIK-V werkwijze ook in andere sectoren toegepast kan worden, zijn er verkennende onderzoeken gestart in de gehele VVT-sector, de gehandicaptenzorg (GHZ) en de geestelijke gezondheidszorg (GGZ). Deze onderzoeken tonen aan dat er breed gedragen steun is voor de principes en werkwijze van KIK-V binnen deze zorgsectoren. Er wordt op dit moment vervolgonderzoek in de gehele VVT-sector en de GHZ gedaan om meer inzicht te krijgen in de impact voor de sectoren als de werkwijze KIK-V ook daar wordt toegepast. Dit vervolgonderzoek richt zich onder andere op de registratie van gegevens bij zorgaanbieders om te ontdekken in hoeverre de huidige KIK-V-instrumenten, waaronder gehanteerde definities, bruikbaar zijn. De focus ligt op bedrijfsvoeringsgegevens.

Lees meer over de verkenningen binnen de VVT, GHZ en GGZ

Het Programma KIK-V is een stap voorwaarts naar toekomstbestendige zorg. Het past in de beweging van betere samenwerking in de zorg via een efficiënte en effectieve informatievoorziening. KIK-V sluit aan bij meerdere landelijke ontwikkelingen om meer datagedreven te werken:

Integraal Zorg Akkoord (IZA)

Het IZA stelt dat data digitaal, eenduidig en gestandaardiseerd wordt vastgelegd in het zorgproces, en beschikbaar is voor meerdere doeleinden. Uitgangspunt: éénmalige registratie, meervoudig gebruik. 

Wet elektronische gegevensuitwisseling in de zorg (Wegiz)

Deze wet regelt dat gegevensuitwisseling in de zorg in de toekomst geautomatiseerd verloopt.  

Hoofdlijnenakkoord Ouderenzorg (HLO)

Het Hoofdlijnenakkoord Ouderenzorg (HLO) is een set afspraken gemaakt door het kabinet en verschillende partijen in de zorgsector om de ouderenzorg toekomstbestendig, toegankelijk en betaalbaar te houden. De inzet van KIK-V is een bouwsteen onder een van de gemaakte afspraken uit het HLO. KIK-V staat expliciet genoemd als een belangrijk instrument om de gegevensuitwisseling in de ouderenzorg te verbeteren. Niet als doel op zich, maar als middel om de administratieve last te verlichten en de kwaliteit van zorg inzichtelijker te maken.

Ondersteuning vanuit zorgverzekeraars en zorgkantoren

Zorgkantoren bevorderen regionale samenwerking en digitale zorg, wat vraagt om een goede en toekomstgerichte infrastructuur. 

Nationale Visie en Strategie voor het gezondheidsinformatiestelsel (NVS)

De NVS is de routekaart naar een toekomst met centrale databeschikbaarheid. Door standaardisatie en eenheid in taal versnelt KIK-V de transitie van gegevensuitwisseling naar databeschikbaarheid. 

CumuluZ

CumuluZ is een initiatief van samenwerkende zorgkoepels om een landelijke data infrastructuur te ontwikkelen die data ontsluit, integreert en beschikbaar maakt. Net als KIK-V richt CumuluZ zich op herbruikbaarheid en beschikbaarheid van data.

IZO

IZO is van, voor en door partijen en professionals in de langdurige zorg en ondersteuning. IZO bevordert de samenhang in de digitale gegevensuitwisseling in de langdurige zorg en ondersteuning, met als doel om de informatievoorziening zo in te richten dat de cliënt en zorgprofessional zo goed mogelijk ondersteund worden. De visie van het netwerkperspectief dient hierbij als uitgangspunt: éénmalige registratie, meervoudig gebruik. Het realiseren van deze visie bevordert ook de samenwerking tussen verschillende domeinen.

KIK-V is één van de programma’s die invulling geeft aan het netwerkperspectief.

Meer weten over IZO? Bezoek de IZO website. 

Een federatief netwerkmodel is een manier van werken waarbij alle data bij de bron blijft en waarbij partijen, die met elkaar informatie uit willen wisselen, dit direct met elkaar doen; zonder tussenkomst van centrale voorzieningen. Binnen een federatief netwerk zijn de gegevens aan de bron de meest recente en accurate gegevens. Ook binnen KIK-V maken we gebruik van een federatief netwerk van datastations. Het datastation vormt in deze situatie het koppelvlak met de buitenwereld (informatie-vragende partijen, andere zorgaanbieders of andere stakeholders in de regio). Vertrouwen en transparantie is van groot belang bij deze manier van werken. Binnen KIK-V wordt dit geborgd door de duidelijke afspraken over de gegevensuitwisseling vast te leggen in de afsprakenset KIK-V en door te werken met het NUTS netwerk als vertrouwenslaag.

De KIK-V werkwijze levert de volgende strategisch significante voordelen op voor zorgaanbieders:

• Concurrentievoordeel: organisaties met betere datakwaliteit of die data effectiever gebruiken, behalen een concurrentievoordeel. Organisaties die met KIK-V werken hebben een verhoogd niveau van datavolwassenheid. Hierdoor zijn kansen eerder te signaleren dan concurrenten.
• Meer vertrouwen in de kwaliteit van data: eén van de belangrijkste belemmeringen om een data gedreven organisatie te worden, is een gebrek aan vertrouwen in de kwaliteit van gegevens. Hogere datakwaliteit vergroot het vertrouwen in data-analyses, vermindert giswerk en verlaagt de risico’s bij beslissingen.
• Betere interne sturing: naarmate een organisatie steeds meer op data gebaseerde beslissingen neemt, moet ze deze kunnen baseren op betrouwbare, nauwkeurige en volledige data. Kwalitatief betere data helpen bij interne sturing. Ook kunnen zorgaanbieders op basis van deze gegevens met elkaar benchmarken.
• Verhoogde efficiëntie en productiviteit: toegang tot hoogwaardige data stelt gebruikers in staat om efficiënter te werken en zich te richten op analyses in plaats van correcties, wat kostenbesparingen oplevert en processen stroomlijnt.
• Voldoen aan data-compliance: hoge datakwaliteit vergemakkelijkt naleving van wet- en regelgeving, vooral in sterk gereguleerde sectoren. Goed beheerde data helpen aantoonbaar aan alle compliance-eisen te voldoen en voorkomt boetes.
• Verminderde administratieve lasten: werken volgens de KIK-V werkwijze zorgt voor een efficiëntere manier van werken en geautomatiseerde processen. Hierdoor is er minder handwerk nodig en is er meer tijd over voor andere belangrijke werkzaamheden.
• Aansluiten bij landelijke ontwikkelingen: aansluiten bij KIK-V betekent aansluiten bij landelijke ontwikkelingen op het gebied van gegevensuitwisseling in de keten. Deze beweging is terug te zien in het IZA, de Nationale visie en Strategie op het gezondheidsinformatiestelsel en de Wegiz. Hiermee past KIK-V in de beweging van betere samenwerking in de zorg via een effectieve en efficiënte informatievoorziening
• Deelnemen aan KIK-V draagt bij aan een sterke business case voor de organisatie

De KIK-V werkwijze levert de volgende tactisch significante voordelen op voor zorgaanbieders:

• Formulering: Informatie-vragende partijen formuleren hun informatievragen zodanig dat zorgaanbieders deze vanuit vastgelegde brongegevens kunnen beantwoorden.
• Eenduidig datamodel: Er is één uniform datamodel voor rapportages, met dezelfde gegevensdefinities in alle rapporten.
• Regionale samenwerking: Regionale samenwerking en databeschikbaarheid verbeteren door uniforme en herbruikbare definities, waardoor vergelijkbaarheid eenvoudiger wordt.
• (Her)gebruik van gegevens: Slim (her)gebruik van bestaande gegevens verbetert datamanagement en leidt naast verbeterde datakwaliteit ook tot tijdwinst.
• Efficiëntie: Eenmalige aanlevering van kwaliteits- en bedrijfsvoeringsinformatie, bruikbaar voor meerdere doeleinden, vereenvoudigt processen.

De KIK-V werkwijze levert de volgende (tactisch) significante voordelen op voor informatie-vragende partijen:

• Actualiteit: de actualiteit van gegevens verbetert door frequente data uitvraag zonder extra administratieve belasting.
• Verbeterde informatiepositie: een eenduidige definitie van gevraagde en ontvangen data verbetert de informatiepositie en maakt gegevens vergelijkbaar.
• Eenduidig datamodel: ook de informatie-vragende partij profiteert van het eenduidige datamodel wat zorgt voor dezelfde definities van gegevens in alle rapportages.

Wanneer je start met KIK-V, ga je eerst kritisch naar je eigen informatiehuishouding kijken. Dit noemen we de gegevensbeschikbaarheidsanalyse. Hiermee kan je zien of in je eigen bronsystemen alle gegevens op de juiste manier worden geregistreerd of dat er nog aanpassingen nodig zijn. De KIK-V werkwijze past op alle bronsystemen. Het aanschaffen van een nieuw bronsysteem om aan de slag te gaan met KIK-V is dus niet nodig.

Wil je vervolgens verder aan de slag met de implementatie van KIK-V door automatische gegevensuitwisseling te realiseren? Dan is het aanschaffen van een datastation de volgende stap.

Lees hier meer over datastations en de softwareleveranciers die ze aanbieden.

Een BI-tool en een datastation hebben verschillende toepassingen en kenmerken, afhankelijk van de behoeften van de organisatie.

Een BI-tool wordt voornamelijk intern gebruikt en biedt flexibiliteit in het definiëren van data. Hier ben je niet gebonden aan informatiestandaarden, waardoor je eigen data-definities kunt gebruiken. Met een BI-tool kun je eenvoudig dashboards en rapportages samenstellen, specifiek afgestemd op de interne informatiebehoefte van je organisatie. Een BI-tool werkt met relationele data, waarbij gegevens zijn georganiseerd in tabellen die via unieke sleutels (zoals klantnummers of productcodes) met elkaar verbonden zijn. Een veelgebruikte aanpak om data overzichtelijk en toegankelijk te maken.

Een BI-tool legt informatie vast met een datum, zodat historische data opgebouwd kan worden en op basis daarvan prospectief inzicht berekend kan worden.

Het datastation daarentegen is een platform ontwikkeld volgens de KIK-V gegevensstandaard, dat werkt met linked data. Het gebruikt een kennismodel (ontologie) om gegevens te verrijken met betekenis, waardoor verbanden en hergebruik binnen ketensamenwerkingen eenvoudiger worden. Het systeem biedt standaardisatie in datadefinities en ondersteunt geautomatiseerde gegevensuitwisseling met informatie-vragende partijen. Aanpassingen aan het datastation worden verzorgd door de leveranciers, wat de inspanning voor zorgaanbieders minimaliseert.

Hoewel een BI-tool krachtig en flexibel is voor intern gebruik, is het vaak niet geschikt om de gestandaardiseerde vragen van ketenpartijen te beantwoorden. Dit komt omdat een BI-tool geen gebruik maakt van de linked data-benadering met een gestandaardiseerd kennismodel, wat essentieel is in ketensamenwerkingen zoals binnen KIK-V. Veel zorgaanbieders denken dat ze deze vragen ook via hun BI-omgeving kunnen beantwoorden, maar in de praktijk blijkt dat dit vaak leidt tot inconsistente of onvolledige antwoorden.

Kortom, waar de BI-tool flexibiliteit en maatwerk biedt voor intern gebruik, zorgt het datastation voor standaardisatie, betekenisvolle data-uitwisseling en efficiëntie binnen ketensamenwerkingen.