Strategiebijeenkomst: ervaringen en verwachtingen rond KIK-V
Op 8 oktober kwamen bestuurders van 21 zorgaanbieders en 6 zorgkantoren online bijeen om samen de voortgang, opbrengsten én aandachtspunten van het programma KIK-V te bespreken. De bestuurders, allen al geruime tijd bij het programma betrokken, leverden veel bruikbare informatie om de strategie vorm te geven voor de volgende fase van KIK-V: de implementatie van de afsprakenset.
“Vandaag willen we met jullie in gesprek over wat jullie willen en nodig hebben om in vertrouwen met KIK-V aan de slag te gaan. Dat doen we samen, om elkaar te inspireren, van elkaar te leren en elkaar te kunnen steunen.”
Met die woorden sprak Tiana van Grinsven, RvB-lid van het Zorginstituut en voorzitter van de Ketenraad KIK-V, haar verwachting over deze middag uit. Het tijdstip van de bijeenkomst is goed gekozen: de afgelopen maanden hebben zorgaanbieders, zorgkantoren en andere ketenpartijen samengewerkt aan de afsprakenset KIK-V. De afspraken moeten de knelpunten oplossen die de zorgaanbieders ervaren in de uitwisseling van kwaliteitsinformatie.
Nu de eerste versie (versie 0.5) is opgeleverd, breekt een nieuwe fase aan: die waarin de implementatie van de afsprakenset getoetst wordt in de praktijk. Een mooi moment om (online) met elkaar in gesprek te gaan over vragen als: waar staan we nu, wat hebben we bereikt, wat loopt goed en wat minder goed én welke stappen gaan we verder ondernemen.
Dat resulteerde - dankzij de creatieve inzet van digitale gesprekstechnieken – in een afwisselende en vruchtbare bijeenkomst die een aantal bruikbare inzichten heeft opgeleverd voor bestuurders van zorgaanbieders en zorgkantoren. Hier volgt een korte weerslag van de belangrijkste uitkomsten, aan de hand van een aantal vragen die de deelnemende zorgaanbieders en zorgkantoren kregen voorgelegd.
Wat hebben we tot nu toe met KIK-V bereikt?
De samenwerking binnen KIK-V heeft allereerst draagvlak voor het programma bij de ketenpartijen vergroot. Doordat de partijen nauw gingen samenwerken groeide het begrip voor elkaar, maar werden de verschillen ook zichtbaarder:
“Duidelijk werd dat er veel manieren zijn waarop kwaliteitsinformatie wordt verzameld. Het is goed dat deze werkwijze door KIK-V straks eenduidiger wordt.”
Aldus deelnemer Anneke Groenenberg, bestuurder van Zorggroep Liante en bestuurslid van de kerngroep Wonen & Zorg van ActiZ
Wat zijn de voordelen van KIK-V voor zorgaanbieders en zorgkantoren?
Een belangrijke opbrengst voor zorgaanbieders is dat er straks eenduidige definities zijn, stelde bestuurder Tamara Pieterse van Zorgbalans en bestuurder bij ActiZ: “Daarmee is de tijd voorbij dat we vooral moesten gissen wat uitvragers bedoelden. Ook zal KIK-V tot veel minder administratieve lasten voor zorgaanbieders leiden.”
Een rondgang langs andere deelnemers aan deze middag leverde gelijkluidende reacties op. Zo noemde Marieke Braks (VGZ) als belangrijk voordeel van KIK-V dat “we in gesprek zijn over nut en noodzaak van het verzamelen en aanleveren van data. Met als winst minder administratieve lasten.” Peter van Wageningen van Viva! Zorggroep vulde aan:
“KIK-V leidt ertoe dat we meer van elkaar leren, minder bureaucratie en geen gescheiden werelden meer in de zorg hebben.”
Jan Megens, manager van het zorgkantoor van Menzis en lid van de ketenraad KIK-V namens de zorgkantoren, onderschreef deze voordelen. Daarnaast noemde hij nog een belangrijke winst: “Met de afsprakenset kunnen we transparanter maken hoe het met de sector is gesteld, en daar zijn vooral de cliënten bij gebaat.”
Hoe ver zijn de deelnemers met de ontwikkeling op het gebied van databeleid en datagebruik?
De meeste deelnemers gaven aan dat ze zich op deze gebieden aan het ontwikkelen zijn, maar er zijn zeker verschillen. Waar de ene organisatie de eerste stappen heeft gezet, is een andere, zoals Stichting Aafje, al verder gevorderd.
Toch is ook deze voorloper blij met KIK-V, vertelde Janine von Lindern van Aafje: “Hoewel wij al ver zijn in het ontsluiten van data, stimuleert KIK-V ons om goed te kijken naar de definities, waarbij wel belangrijk blijft dat we de context niet vergeten. Verder maakt KIK-V ons ervan bewust wat andere organisaties doen, daar leren wij ook weer van.”
Renée Wilke van Sensire gaf aan dat zij er “met vallen en opstaan mee bezig zijn. Wij willen niet zozeer vanuit alleen de ICT, maar vooral ook vanuit de inhoud kijken naar datagebruik, dus meer vanuit het zorginhoudelijke proces. Daarom hebben we een aantal informatieverpleegkundigen aangetrokken.”
Wat betekent KIK-V voor de medewerkers van zorgaanbieders en zorgkantoren?
Volgens Anneke Groenenberg en Jan Megens zal de eenduidige werkwijze van KIK-V organisaties veel opleveren, maar vergt deze ook een verandering in houding, cultuur en gedrag binnen de organisaties van zowel zorgaanbieders als zorgkantoren.
Pieter van der Hoek van Talma Borgh verwacht dat KIK-V voor zijn medewerkers positief uitpakt: “Het ontsluiten van data was heel ingewikkeld omdat wij aan zo veel uitvragen moesten voldoen. Met KIK-V wordt kwaliteitsinformatie bruikbaar voor meerdere ketenpartijen. Dat betekent minder werk en minder frustratie.”
Renée Wilke hoopt dat de gegevensuitwisseling een stuk eenvoudiger wordt:
“KIK-V biedt een wenkend perspectief. Medewerkers werken er graag aan mee omdat ze inzien dat het hun ook wat kan opleveren.”
Wensen en verbeterpunten
Tijdens de online bijeenkomst kregen de deelnemers ook de ruimte om hun wensen en verbeterpunten voor KIK-V te spuien. Zo gaven enkele deelnemers, zoals Roel Goffin van Zuyderland en Marieke Braks, aan dat zij de mogelijkheid missen om zich te vergelijken met andere organisaties.
Roel Goffin: “Ik zou graag op het gebied van databeleid een benchmark of reflectie willen hebben van andere organisaties.” Linda de Haan (de Oude Pastorie) ziet het belang van eenduidigheid en vergelijkingsmateriaal, maar hecht ook veel waarde aan narratieve informatie en context. Dat zou ze meer in dit programma willen zien. En Ronald Buijs, bestuurder van De Zorgcirkel, wil graag een ‘derde dimensie’ toevoegen aan het programma: “KIK-V gaat om de uitwisseling van gegevens tussen systeempartijen. Ik zou willen dat ook het primaire proces meer aan deze uitwisseling heeft, zodat we daarvan kunnen leren en verbeteren. Dat vind ik heel belangrijk.”
Roel Goffin stelde tot slot:
“We moeten in onze samenwerking steeds scherp houden hoe de kwaliteitsinformatie voor de ketenpartners interessant en bruikbaar blijft. Zodat iedereen er wat aan heeft: de cliënt, de medewerker én de zorg in Nederland. Als we dat steeds in de gaten blijven houden, zijn we goed bezig.”
Jan Megens: “Dat is een mooi appèl, die driedeling. Maar het blijft wel belangrijk dat we het hele proces zorgvuldig doorlopen, stap voor stap.”
Wat willen we in 2021 bereikt hebben?
De deelnemers zijn het erover eens dat er nog veel werk verzet moet worden: zowel zorgaanbieders als zorgkantoren zien het inregelen van de nieuwe KIK-V-methodiek in hun systemen als een grote, maar noodzakelijke uitdaging.
Tiana van Grinsven vatte samen:
“Het kost veel handwerk om alle definities gelijk te trekken en alle uitwisselprofielen op orde te krijgen. Maar we zijn als sector goed op weg naar datagedreven werken. Begin 2021 gaat de afsprakenset KIK-V van start, dan gaan we los. Dat wordt spannend. Ik verwacht dat datagedreven werken in de toekomst een vlucht neemt. Het is mooi dat onze sector daarin met KIK-V vooruitloopt. Ik hoop dat we de KIK-V-methodiek straks ook kunnen uitbreiden naar bijvoorbeeld de gehandicaptenzorg.”
Als we de KIK-V-methode breder gaan uitrollen, zowel binnen de verpleeghuiszorg als daarbuiten, is het van belang dat de governance goed geregeld is, zodat de KIK-V-methode ook dan geborgd is, stelde Jan Megens: “Laten we er samen voor zorgen dat we alle kikkers in die mooie KIK-V-kruiwagen houden!”